Grebbeliniepad
De Grebbelinie is militair erfgoed. Door de eeuwen lag hier in de Gelderse Vallei een belangrijke waterlinie tussen de Utrechtse Heuvelrug en de Veluwe. Begin 1940 kreeg zij als Valleistelling een centrale plaats in het Nederlandse verdedigingsplan bij een eventuele aanval van Duitsland. In de meidagen van 1940 is er op de Grebbeberg hevig gevochten. De inwoners van Spakenburg werden in allerijl per boot geëvacueerd. Tot inundatie is het niet gekomen. Het was een kansloze strijd.
De wandelroute is 91 km lang en loopt van Ochten (aan de Waal) naar Spakenburg. Een wandeling door een mooie, vredige vallei, met onderweg plaatsen die getuigen van een heftige geschiedenis.
Veel historische informatie is te vinden op www.grebbelinie.nl Hier is ook de gids (3de herziene druk 2017) te bestellen via de webshop.
Liberation Route Europe en Liberation Route Hiking Trail
De Stichting Liberation Route Europa werkt al meer dan 10 jaar aan het vertellen van het verhaal van de bevrijding van Europa. Het idee voor de Liberation Route Europe is in 2008 in de regio Arnhem-Nijmegen ontstaan. De route brengt de grote hoeveelheid herdenkingsplaatsen, verhalen en initiatieven samen in een totaal-concept. Jurriaan de Mol stond als directeur van het Regionaal Bureau Toerisme Arnhem Nijmegen aan de wieg van de stichting en bleef er als voorzitter van de Raad van Toezicht nauw bij betrokken. Het concept is inmiddels over heel Europa uitgerold.
Op de website www.liberationroute.nl zijn veel verhalen te vinden: grote verhalen van belangrijke episodes, maar ook heel persoonlijke verhalen. Op een interactieve kaart zijn de locaties te vinden van de vele honderden luisterlocaties, waar het verhaal van toen opnieuw gehoord kan worden.
Ter gelegenheid van 75 jaar 44-45 is op de website www.europeremembers.com heel veel informatie bijeen gebracht uit heel Europa, van Engeland tot Polen, en van de Waddeneilanden tot Napels: herdenkingen, exposities, verhalen.
Sinds kort is Jurriaan de Mol directeur Nederland van de Liberation Route Europe. Hij werkt nu aan de ontwikkeling van de Liberation Route Hiking Trail. Te voet kun je immers goed stilstaan bij de gedenkplaatsen en de verhalen in je opnemen. De ontwikkeling van een bijna 3000 km lange wandelroute van Londen naar Berlijn is een operatie op zich. De route volgt de weg van de geallieerden en zal gemarkeerd worden met Vectors of Memory, ontworpen door de Pools-Amerikaanse architect Daniel Libeskind, zelf kind van holocaust-overlevenden. De eerste Vectors of Memory zijn eind 2019 geplaatst o.a. in Margraten en Groesbeek. Bij de uitwerking is ook Wandelnet betrokken. Het is de bedoeling dat de route in mei 2020 on-line klaar is. Op de openingspagina van www.liberationroute.nl vind je een link naar de wandelroute. Onder Documentation kun je daar verdere informatie vinden, bv over de route en de vertakkingen.
Airbornepad
Dit pad volgt de route van de Operatie Market Garden, vanuit het Belgische Lommel via Eindhoven, Groesbeek, Nijmegen en Oosterbeek naar Arnhem, dat één brug te ver bleek. De route is 225 km lang en is ontwikkeld door wandelvereniging OLAT (Ollandse Lange Afstand Tippelaars) uit Eindhoven. Overzicht van de route en algemene informatie is te vinden op www.olat.nl/airbornepad. Er is ook een gids. Onderweg kom je langs veel locaties van de Liberation Route Europe. Het is ook een heel mooie route, door een afwisselend landschap met historische plaatsen en langs industrieel erfgoed. Het wandel/fotoverslag van Jan Mikkers op de website www.airbornepad.nl (tabblad Pers en links Airborne) geeft je een indruk.
Is de hele route je teveel? Op de website van Tweevoeter vind je 5 rondwandelingen van 10 -20 km in het gebied tussen Wageningen en Oosterbeek. Hier vond het dramatische slotakkoord van de Operatie Market Garden plaats: de Slag om Arnhem. De wandelingen zijn gemaakt door Arthur van Essen. De gedetailleerde routebeschrijvingen, rijk voorzien van achtergrondinformatie, zijn te vinden op www.tweevoeter.nl/wandelroutes/slag-om-arnhem/
Bevrijdingspad Zeeland, de slag om de Schelde
In het najaar van 1944 vond de Slag om de Schelde plaats, de bloedigste op Nederlands grondgebied, maar de minst bekende. Vanuit Woensdrecht trokken de Canadese troepen Zeeland binnen. Op Walcheren zaten de Duitse troepen nog stevig verschanst in de bunkers, type Atlantikwall. Verovering van Walcheren, toen nog een eiland, was nodig omdat de Antwerpse haven weliswaar in handen van de geallieerden was, maar de Scheldemond nog niet. Er was een soort mini-D-Day-invasie nodig om Walcheren te veroveren. Kustlandingen bij Vlissingen en Westkapelle (Operatie Infatuate) en een slag om de Sloedam (verbinding tussen Beveland en Walcheren) leidden uiteindelijk tot de bevrijding van Walcheren op 8 november 1944. De verliezen aan beide zijden waren groot. Door bombardementen op de dijken stond 80% van Walcheren onder water. (bron: http://www.allkindsofeverything.be/zeeland-en-zijn-bevrijdingsroute/#more-1292)
Al deze gedenkwaardige plaatsen worden verbonden door de wandelroute Bevrijdingspad Zeeland, de Slag om de Schelde. De route is 135 km, en maakt gebruik van het wandelknooppuntennetwerk in Zeeland. De route loopt van Kapelle (NS-station) naar Arnemuiden, en daarna een rondje Walcheren (Vlissingen, Westkapelle, Veere, Arnemuiden). Een gids van de route wordt uitgegeven door de Stichting Landschapsbeheer Zeeland. Meer info over het pad vind je op www.wandel.nl, zoeken op Bevrijdingspad.